De Amsterdamse Waterleidingduinen: de bron van schoon water voor de stad

In De Straten van Amsterdam gaan we vandaag op zoek naar bijzondere verhalen in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Dit natuurgebied speelt een cruciale rol in het voorzien van schoon drinkwater voor de stad. We ontmoeten historica Laura van Hasselt bij de ingang van het gebied, die ons vertelt over de betekenis van de Waterleidingduinen voor Amsterdam.
Terug in de 19e eeuw had Amsterdam geen kraanwater. Het water dat beschikbaar was, bestond uit regenwater of rivierwater uit de Vegt, dat per schip naar de stad werd gebracht. Dit water was echter verre van schoon in vergelijking met het duinwater dat uiteindelijk de stad in stroomde. Laura legt uit dat de stad steeds viezer en voller werd, vooral in de zomer: “Mensen gooiden van alles in de grachten, zoals ontlasting en fabrieksafval.” Hierdoor kreeg Amsterdam de bijnaam “Een mooie vrouw met een slechte adem”.
Naast de vervuiling brachten deze verontreinigde waterbronnen ook ziekten met zich mee, waaronder de dodelijke cholera. Vanaf 1953 konden Amsterdammers emmers duinwater kopen bij verschillende tappunten. Laura merkt op: “Op de plekken waar schoon water beschikbaar was, waren er minder uitbraken van ziekten.” Pas in 1883 werd de cholerabacil ontdekt, waardoor men kon bewijzen dat schoon water leidt tot een betere gezondheid.
We beginnen onze tocht door de Waterleidingduinen met boswachter Gerard bij de Oranjekom, een grote verzamelvijver waar al het gewonnen water uiteindelijk terechtkomt. Vervolgens rijden we naar de plek waar het voorgezuiverde water uit de Rijn het gebied binnenstroomt. Gerard legt uit dat er vanuit hier 8000 kubieke meter water per uur wordt verspreid in de duinen. Hij benadrukt dat dit zuivere water bijzonder is: “Wij maken het lekkerste water van Nederland.”
De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn niet alleen een belangrijke bron van schoon drinkwater, maar ook een prachtig natuurgebied waar Amsterdammers kunnen genieten van de rust en schoonheid van de natuur. Het is een plek waar het verleden en het heden samenkomen, en waar de waarde van schoon water voor de gezondheid van de stad duidelijk wordt.